Als Menzis Zorgkantoor willen we – naast verduurzaming van onze eigen organisatie – ons inzetten om de verduurzaming van het gehele zorglandschap te versnellen (Zvw- en Wlz-breed). De Green Deal Duurzame Zorg 3.0 (GDDZ 3.0) (1) , die ondertekend is door Zorgverzekeraars Nederland, de verschillende zorgbranches, individuele zorgkantoren, zorgverzekeraars en veel zorgaanbieders, vormt hiervoor de basis. Veel zorgaanbieders hebben inmiddels grote of kleinere stappen gezet om hun zorg te verduurzamen. Via ons zorginkoopbeleid willen we zorgaanbieders aansporen om verder te werken aan de doelen en afspraken uit de GDDZ 3.0. Wij zorgen voor gelijkgericht beleid en sluiten zoveel mogelijk aan op de focuspunten die de zorgbranches het belangrijkst vinden.
Verduurzaming van de zorgsector
Wij willen bijdragen aan het verlagen van de klimaat- en milieu impact van de zorg. Dit doen we door, naast verduurzaming van de eigen bedrijfsvoering, zorgaanbieders te stimuleren om (verder) te verduurzamen door in gesprek te gaan en samen naar initiatieven en oplossingen te zoeken. We verwachten van zorgaanbieders dat zij:
- Zich inspannen om bij te dragen aan het realiseren van de doelen van de Green Deal Duurzame Zorg 3.0.
- Duurzaamheid verankeren in hun strategie; van kleinere zorgaanbieders verwachten we aandacht voor duurzaamheid in plannen en ontwikkelingen.
- In hun jaarverslag of duurzaamheidsverslag rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties voor zover beschikbaar bij de zorgaanbieder.
- Aantoonbaar voortgang boeken op de uitvoering van het mobiliteitsplan (2) gericht op terugdringen CO2-emissie vanwege vervoerbewegingen van medewerkers via de beschikbare rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit (3) (alleen van toepassing bij zorgaanbieders met meer dan 100 fte).
We dragen bij aan inspiratie en handelingsperspectief voor zorgaanbieders door de verspreiding van groene voorbeelden in de zorgsector. Zie de tabel groene initiatieven voor Groene Initiatieven die de zorgkantoren daartoe hebben verzameld of de websites van de GDDZ3.0 en Groene Zorgalliantie (GZA).
Specifieke verwachtingen voor de Wlz
We verwachten van zorgaanbieders Wlz dat ze zich inspannen om bij te dragen aan de acties uit de uitvoeringsplannen van de GDDZ 3.0 van respectievelijk Actiz (4), VGN en de Nederlandse GGZ. De zorgkantoren gaan met zorgaanbieders in gesprek. Wij denken graag mee met zorgaanbieders om tot weloverwogen keuzes te komen. Daarbij focussen we op de volgende onderwerpen en sectorbrede doelstellingen uit o.a. de uitvoeringsplannen van de branches:
- De voortgang in het verlagen van de CO2-uitstoot conform de CO2-routekaart van de instelling, afgeleid van de sectorbrede doelstelling van een verlaging van de CO2-uitstoot met 30% in 2026 t.o.v. 2018.
- Het aantoonbaar terugdringen van voedselverspilling gericht op het streven van maximaal 20% verspilling in 2026 (5).
- Transitie naar meer plantaardige eiwitten in de voeding voor patiënten/cliënten/ medewerkers gericht op een verhouding van 50/50 dierlijk en plantaardig in 2026 waar dat medisch verantwoord is.
- De afvalstromen zijn in kaart gebracht en in 2026 wordt er gestreefd naar het verminderen van het ongesorteerd restafval met minimaal 25% (toewerkend naar maximaal 25% ongesorteerd restafval in 2030).
- Inzet op terugdringen verspilling van incontinentiemateriaal en 5% minder gebruik van incontinentiemateriaal in 2026 ten opzichte van 2018 door bijvoorbeeld in te zetten op alternatieven zoals slim of wasbaar incontinentiemateriaal.
- Terugdringen medicijnverspilling en medicijngebruik (6).
Waar mogelijk ondersteunen we zorgaanbieders met kennis en tools zoals voorbeelden van groene initiatieven die al bij enkele zorgaanbieders geïmplementeerd zijn, bewezen impact hebben op duurzaamheid en kostenbesparend of kostenneutraal zijn. Ondersteuning bij de verduurzaming van de organisatie is onder meer te vinden in de ‘Toolkit: Samen werken aan duurzame zorg’ van de Nederlandse ggz, de ‘Duurzaamheid in de ouderenzorg’ van ActiZ, de ‘Toolkit Duurzaamheid VGN’ van VGN en het ‘Draaiboek Duurzame Mobiliteit voor intramurale zorginstellingen’ van het Milieu Platform Zorgsector.
Milieuthermometer Zorg
Steeds meer zorgaanbieders gebruiken de Milieuthermometer Zorg om hun zorg en organisatie aantoonbaar te verduurzamen. Zorgverzekeraars en zorgkantoren zijn voorstander van deze certificering en overwegen om vanaf het zorginkoopbeleid 2027 de Milieuthermometer Zorg, ISO 14001 of vergelijkbaar zorgspecifiek instrument te stimuleren. De Milieuthermometer sluit goed aan op de doelstellingen van de GDDZ waar we met de zorgsectoren aan werken en kan worden ingezet voor de CSRD-rapportage. Wij informeren zorgaanbieders vóór 1 oktober 2025 of en hoe de certificering voor duurzaamheid deel gaat uitmaken van het zorginkoopbeleid 2027.
We helpen u graag verder. Bekijk de voorbeelden op onze website of neem contact op met uw zorginkoper.
Voetnoten:
1. Green Deal Samen werken aan duurzame zorg (Green Deal 3.0)
2. Mobiliteitsplan, zoals opgenomen in de GDDZ 3.0 artikel 4.2.e
3. Rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit
4. Het uitvoeringsplan van Actiz is te vinden op de website van Actiz
5. Conform afspraken in de GDDZ 3.0.
6. Binnen de kaders van hetgeen medisch verantwoord mogelijk is.
