Menzis Zorgkantoor zet zich samen met zorgaanbieders in voor een duurzame langdurige zorg. Op deze pagina leest u wat ons vertrekpunt is, wat we van u verwachten en hoe we u ondersteunen.
Verkleinen van de milieu-impact van de zorgsector
De zorgsector is verantwoordelijk voor 7% van de CO2-uitstoot, 13% van het grondstofverbruik en 4% van het afval in Nederland (RIVM, 2022). Dat heeft ernstige gevolgen voor onze leefomgeving en gezondheiden draagt het bij aan de klimaatcrisis, de milieucrisis en een toenemende zorgvraag. Terwijl de zorg juist bedoeld is om mensen gezond te houden. Deze zorgparadox willen we doorbreken. Wij vinden het van groot belang om – naast onze eigen verduurzaming – een bijdrage te leveren aan de verduurzaming van het hele zorglandschap. Onder verduurzaming verstaan we het verkleinen van de impact van de zorgsector op het klimaat en milieu.
Commitment aan Green Deal Duurzame Zorg 3.0 en CSRD-richtlijnen
Samen met zorgaanbieders in de langdurige zorg zetten we in op de versnelling van de verduurzaming van de zorgsector en het monitoring daarvan. Daarom heeft Menzis Zorgkantoor zich gecommitteerd aan de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 (Green Deal 3.0) en volgen we de CSRD-richtlijnen.
Green Deal 3.0
We ondersteunen de afspraken die in Nederland gemaakt zijn in de Green Deal 3.0. De Green Deal 3.0 is op 4 november 2022 door zorgbranches (Actiz, de Nederlandse ggz, KNMP, NFU en NVZ), kennisinstituten, ministeries, de Patiëntenfederatie Nederland en Zorgverzekeraars Nederland getekend. De focus van de afspraken in de Green Deal 3.0 sluiten aan op het Nederlandse overheidsbeleid en internationale wetgeving (klimaatakkoorden).
Specifieke verwachtingen voor de Wlz
We verwachten van zorgaanbieders Wlz dat zij zich inspannen om bij te dragen aan de acties uit de uitvoeringsplannen van de Green Deal 3.0 van respectievelijk Actiz (1), VGN en de Nederlandse GGZ.
De zorgkantoren gaan met zorgaanbieders in gesprek. Zorgkantoren willen graag meedenken met zorgaanbieders om tot weloverwogen keuzes te komen. Daarbij focussen we op de volgende onderwerpen en sectorbrede doelstellingen uit onder andere de uitvoeringsplannen van de branches:
- De voortgang in het verlagen van de CO2-uitstoot conform de CO2-routekaart van de instelling, afgeleid van de sectorbrede doelstelling van een verlaging van de CO2-uitstoot met 30% in 2026 ten opzichte van 2018.
- Aantoonbaar minder voedsel verspillen en streven naar maximaal 20% verspilling in 2026 (2).
- Transitie naar meer plantaardige eiwitten in de voeding voor patiënten/cliënten/ medewerkers gericht op verhouding 50/50 dierlijk/plantaardig in 2026 waar het medisch verantwoord mogelijk is (1).
- De afvalstromen zijn in kaart gebracht en in 2026 wordt er gestreefd naar het verminderen van het ongesorteerd restafval met minimaal 25% (toewerkend naar maximaal 25% ongesorteerd restafval in 2030) (1).
- Inzet op terugdringen verspilling van incontinentiemateriaal en 5% minder gebruik van incontinentiemateriaal in 2026 t.o.v. 2018 door bijvoorbeeld in te zetten alternatieven zoals slim of wasbaar incontinentiemateriaal.
- Terugdringen van medicijnverspilling en medicijngebruik (3).
1. Het uitvoeringsplan van Actiz is te vinden op de website van Actiz.
2. Conform afspraken in de GDDZ 3.0.
3. Binnen de kaders van hetgeen medisch verantwoord mogelijk is.
CSRD-richtlijnen
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn. Deze richtlijn verplicht bedrijven en organisaties te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. De rapportage gaat over de impact van de eigen bedrijfsvoering én over de impact in de gehele keten van leveranciers en afnemers van de rapporterende organisatie. Zorgverzekeraars zijn wettelijk verplicht om (in 2026) te rapporteren volgens de CSRD-vereisten over het verzekeringsjaar 2025. De Wlz-uitvoerders maken onderdeel uit van een groep waartoe ook de zorgverzekeraar behoort. Dit betekent dat wij informatie gaan opvragen over de duurzaamheidsprestaties van onze leveranciers en zorgaanbieders.
Wat verwachten wij van zorgaanbieders in de langdurige zorg?
Menzis Zorgkantoor geeft – net als andere zorgkantoren – duurzaamheid een prominente plek in het inkoopbeleid 2025. We willen samen met zorgaanbieders inzetten op de versnelling van de verduurzaming van de zorgsector. Daarom verwachten wij van zorgaanbieders in de langdurige zorg dat zij:
- Zich committeren aan de doelen van de Green Deal 3.0 die op 4 november 2022 tussen zorgpartijen is overeengekomen voor de periode tot en met 2026. De zorgaanbieder richt zich in beleid en handelen aantoonbaar en uitlegbaar op het realiseren van de doelstellingen van de Green Deal 3.0.
- Duurzaamheid verankeren in hun strategie. Van kleinere zorgaanbieders (aanbieders met minder dan 50 cliënten) verwachten we aandacht voor duurzaamheid in plannen en ontwikkelingen.
- In het jaarverslag ook rapporteren over de duurzaamheidsprestaties van hun organisatie (voor zo ver beschikbaar) en hoe die zich verhouden tot doelen en ambities van de organisatie. We verwachten dit van zorgaanbieders die verplicht zijn om een jaarverslag te maken, maar niet CSRD-plichtig zijn.
- Een mobiliteitsplan hebben opgesteld gericht op het terugdringen van de CO2-emissie van vervoersbewegingen van medewerkers. Deze verplichting uit de Green Deal 3.0 (artikel 4.2.e.) geldt alleen voor zorgaanbieders met meer dan 100 fte.
- Zich committeren aan de acties uit de uitvoeringsplannen van de Green Deal 3.0 van Actiz, VGN en de Nederlandse ggz. Dit geldt ook voor aanbieders die niet aangesloten zijn bij de genoemde brancheverenigingen.
Hoe ondersteunen wij u?
Menzis Zorgkantoor denkt graag met u mee om tot weloverwogen keuzes te komen. U mag van ons verwachten dat we u ondersteunen bij het verduurzamen van uw bedrijfsvoering. In onze gesprekken met zorgaanbieders gaat de focus naar de volgende onderwerpen en sectorbrede doelstellingen:
- De voortgang in het verlagen van de CO2-uitstoot volgens de CO2-routekaart van de instelling.
- Het terugdringen van voedselverspilling.
- De transitie naar meer plantaardige eiwitten in de voeding voor patiënten/cliënten/medewerkers.
- Het in kaart brengen van afvalstromen en verminderen van afvalstromen.
- De inzet op terugdringen verspilling van incontinentiemateriaal.
- Het terugdringen van medicijnverspilling en medicijngebruik, binnen de kaders van wat medisch verantwoord mogelijk is.
- Het verlagen van energieverbruik.
Waar mogelijk ondersteunen we u met kennis, tools en voorbeelden van groene initiatieven die al bij enkele zorgaanbieders geïmplementeerd zijn en een bewezen impact hebben op duurzaamheid en kostenbesparend of kostenneutraal zijn. U vindt onder meer praktische handvatten in de ‘Toolkit:
- Samen werken aan duurzame zorg’ van de Nederlandse ggz
- ‘Duurzaamheid in de ouderenzorg’ van ActiZ,
- ‘Toolkit Duurzaamheid VGN’ van VGN
- Het ‘Draaiboek Duurzame Mobiliteit voor intramurale zorginstellingen’ van het Milieu Platform Zorgsector.
Deze onderwerpen en doelstellingen komen uit de uitvoeringsplannen van de branche. Een volledig overzicht van te behalen doelen inclusief percentages vindt u op de website van de Green Deal 3.0.
Welke ontwikkelingen verwachten wij nog meer?
Milieuthermometer Zorg
Steeds meer zorgaanbieders gebruiken de Milieuthermometer Zorg om hun zorg en organisatie aantoonbaar te verduurzamen. Zorgverzekeraars en zorgkantoren zijn voorstander van deze certificering en overwegen om vanaf het zorginkoopbeleid 2027 de Milieuthermometer Zorg, ISO 14001 of een vergelijkbaar zorgspecifiek instrument te stimuleren. De Milieuthermometer sluit goed aan op de doelstellingen van de Green Deal 3.0 waar we met de zorgsectoren aan werken en kan worden ingezet voor de CSRD-rapportage.
Zorgkantoren informeren zorgaanbieders vóór 1 oktober 2025 of en hoe de certificering voor duurzaamheid deel gaat uitmaken van het zorginkoopbeleid 2027.
